W praktyce każdy silnik tłokowy i to niezależnie od tego, jaki pojazd napędza, posiada swój układ rozrządu. Jego konstrukcja ulegała sporym zmianom razem z rozwojem jednostek napędowych. Różniła się efektywnością, poziomem głośności pracy czy trwałością. Rozrząd wbrew pozorom jest dość złożonym mechanizmem, o który należy szczególnie dbać. Wszelkiego rodzaju zaniedbania mogą się bowiem skończyć bardzo źle.
Jak często wymienia się rozrząd?
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. W tym przypadku sporo zależy od zaleceń producenta samochodu oraz od wytrzymałości całego układu.
Producenci aut informują na ogół, że rozrząd należy wymieniać co 200 tysięcy kilometrów, bądź co 10 lat. Nie do końca warto tym wartościom ufać. Ponadto, trzeba pamiętać, że taka wytrzymałość dotyczy jedynie elementów oryginalnych. Są mechanicy, którzy uważają, że wiek samochodu znacznie skraca stan wytrzymałości rozrządu. Zalecają więc jego wymianę nawet co 50 tysięcy kilometrów. Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku łańcucha rozrządu. To element bardziej wytrzymały. Jego uszkodzenie łatwo poznać po charakterystycznym hałasie.
Co ciekawe, w większości aut razem z rozrządem występuje również pompa wody. Jest ona napędzana paskiem rozrządu i przy wymianie należy uwzględnić także i ten element. Na szczęście nie generuje to znacznego wzrostu kosztów naprawy.
Rodzaje rozrządu
Obecnie w nowoczesnych silnikach czterosuwowych wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje rozrządu:
- OHC (rozrząd górnozaworowy z wałkiem w głowicy)
- OHV (rozrząd górnozaworowy popychaczowy)
- DOHC (rozrząd górnozaworowy z podwójnym wałkiem rozrządu w głowicy). DOHC wiele osób kojarzy tylko z jednostką napędową czterocylindrową rzędową, z szesnastoma zaworami. Nie jest to jednak reguła, gdyż czasem układ ten napędza osiem zaworów.
Czemu rozrząd jest tak istotny?
Rozrząd jest elementem odpowiedzialnym za właściwą pracę zaworów. Pozwala to na dostarczanie w odpowiednim momencie gotowej mieszanki do cylindrów oraz na opróżnianie ich ze spalin. Okazuje się więc, że bez rozrządu silnik wręcz nie może pracować. Do napędzania układu wykorzystywany jest wał korbowy. Jego obrót wprawia w ruch pasek bądź łańcuch, który przenosi energię na wałek rozrządu. Na jego powierzchni zlokalizowane są tzw. krzywki, które pozwalają na docisk szklanek popychaczy. Te umożliwiają regularne otwieranie oraz zamykanie zaworów.
